Σε μια Ελλάδα που χάνεται, που χάνεται πλέον η ίδια η εθνική μας συνείδηση, η οποία δεν είναι παρά ένας ευωδιαστός, τριήραρχος, υπέρπυρος, θολόκαστρος, σταυροειδής βασιλικός στην αγκαλιά του Αρχιπελάγους, παίζει καθοριστικό ρόλο η επανάρδευση των ψυχών και της σκέψης.
Και όπως ο Ελύτης έλεγε πως "όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδερφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη" (Άξιον εστί - Τα Πάθη, ΙΑ' ), έτσι και εμείς, παραφράζοντας, στην τραγική, αποδομημένη γενιά μας, τον ποιητή, μπορούμε να πούμε:
"Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδερφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας,
μνημονεύετε Στρατηγό Μακρυγιάννη και μνημονεύετε Οδυσσέα Ελύτη".
Η εισαγωγή της ξένης γλώσσας, της ξένης μουσικής, των ξένων ποτών, του ξένου τρόπου, των ξένων ηθών και εθίμων, αλλοίωσε την παιδεία και αυτή αλλοίωσε την ψυχή και διαστρέβλωσε την σκέψη. Η δε σκέψη, τον λόγο. Ο δε λόγος, την πράξη. Η δε πράξη, την συνήθεια. Η δε συνήθεια, την προαίρεση. Η δε προαίρεση, το ήθος.
Η άλλωτε περήφανη ελληνική καταγωγή, το καθήκον να ζεις με ψυχική αρχοντιά και ευγένεια, με σεβασμό σε προγόνους, πατρίδα, Θεό και Θεοτόκο, έχουν εξανεμιστεί. Μπορείς να τα βρεις πλέον μόνο σε κάποιο κελλάκι του Αγίου Όρους, σε κάποια παραδοσιακή οικογένεια πολυτέκνων, σε κάποια πολιά γερόντισσα, σε κάποιο βυζαντινό βιβλίο...
Οι αυθεντικοί Έλληνες εγίναμε μουσειακό πια είδος. Κοιτάχτε γύρω σας τα παιδιά. Δεν έχουμε ονόματα. Τα απώλεσαν. Δεν έχουν ρίζα. Την απώλεσαν. Δεν έχουν φύλλα. Τα απώλεσαν. Δεν έχουν καρπό. Τον απώλεσαν. Δεν έχουν σεβασμό. Τον απώλεσαν. Δεν έχουν Πίστη. Την απώλεσαν. Δεν έχουν την ζηλευτή κάποτε ελληνική παιδεία. Την απώλεσαν. Επειδή τους λέγαμε "δεν πειράζει" το ένα, "δεν πειράζει" το άλλο, χωρίς να βλέπουμε ότι κάτω από πολύχρωμα, παρδαλά τραγούδια, φτιασίσια και φερσίματα, κρυβόταν πειρατές των ψυχών.
Μας τα πήραν τα παιδιά! Το φράγκικο παιδομάζωμα σαρώνει. Όπως στην Σμύρνη κάποτε, που σπουδάζοντας Ελληνοπούλες στα Φράγκικα Σχολεία της πολιτείας, έπαθαν τέτοια πλύση εγκεφάλου, που δεν θέλαν να ακούσουν και να δουν τους "παρακατιανούς" δικούς τους, καθώς τις περνούσαν το μήνυμα να απαιχθάνονται ό,τι Ελληνικό και Ορθόδοξο...
Πρώτα ξεμυάλισαν τις μάνες και οι μάνες ξεμυάλισαν τα παιδιά, θέλοντας να κάνουν όποια ανοησία εκείνες δεν πρόλαβαν. Μωράθηκαν, αντί να έχουν μπροστά τους συνέχεια το τρανό παράδειγμα του Διονυσίου Σολωμού, που φραγκοσπουδασμένος καθώς ήταν, ήρθε πίσω στη Ζάκυθο κι άστραψε σαν ήλιος η ελληνική λαλιά μεσ' την καρδιά του! Κάτασπρη πέτρα, ολόφωτη του φάνηκε η σκλαβωμένη Ελλάδα, που ούτε δράμι δεν τούρκεψε απ΄ τα βαριά μαρτύρια. Και τότε ανακάλυψε την τρελή χαρά του να είσαι και να αισθάνεσαι Έλληνας! Να επικοινωνείς με προγόνους, μνημεία, με τάφους, με γλώσσα, με τον ίδιο τον Θεό, που μας έπλασε, σε τούτα τα χώματα τα άγια... Και ξεφράγκεψε μονομιάς! Τόσο που έγινε ο εθνικός μας ποιητής!
Ο Σολώμός ξεφράγκεψε και εμείς φραγκεύουμε... Μα σαν μια αχτίδα ελληνική τρυπώσει ξανά στην ψυχή μας, "ανέστη ο Κύριος" θα σημάνει πάλι. Και μια τέτοια αχτίδα είναι η ιστορία, η Πίστη και η γλώσσα, η σκέψη μας, η ρίζα μας η ελληνική και ουράνια.
Και σε πιάνει πείσμα ρωμέικο, φιλότιμο σε πιάνει, βούρκωμα και κόμπος στον λαιμό που βομβαρδίζεται από ηλεκτροχημικά τσιγάρα, σαν ακούς, αν ακούς, την ακοή Ελύτη. Να έχει έτσι ξεδιαλεγμένη την σκέψη, με ποιότητα και σέβας, και να την φυτεύει κατευθείαν στην καρδιά σου. Να σε μπολιάζει, μωρέ, Ελλάδα... Να σε επανελληνίσει, δύστυχε...
ΕΛΥΤΗΣ - ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΜΕ ΕΛΛΗΝΕΣ Η σημασία της ελληνικής Παιδείας
"Κάποτε θα ερχόταν η στιγμή για την Ευρώπη να συνειδητοποιήσει τις ρίζες της, αφού δεν μπορεί να υπάρξει σαν αυτόνομη μονάδα, χωρίς κάποιο θεωρητικό υπόβαθρο. Αλλά και για την Ελλάδα η στιγμή να αποφασίσει αν θα μείνει απομονωμένη στις δικές της αξίες ή θα ενταχθεί σ' ένα ευρύτερο σύνολο, με οφέλη πρακτικής φύσεως αναμφισβήτητα, αλλά και με τον κίνδυνο να αλλοιωθεί η φυσιογνωμία της.
Από αυτή την άποψη, το ομολογώ, είμαι απομονωτικός. Μια ζωήν ολόκληρη αγωνίστηκα γι' αυτό που λέμε “Ελληνικότητα”! Και που δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τρόπος να βλέπεις και αισθάνεσαι τα πράγματα. Είτε στην κλίμακα την μεγάλη, είτε στην ταπεινή. Θέλω να πω είτε σ' έναν Παρθενώνα, είτε σ' ένα λυχνάρι. Το παν είναι η ευγένεια, η ποιότητα, σε αντίθεση με το μέγεθος και την ποσότητα που χαρακτηρίζουν την Δύση. Γιατί εκεί βρίσκεται η διαφορά.
Οι ευρωπαίοι αντλήσανε από τις ελληνικές αξίες για φτάσουν στην Αναγέννηση. Αλλά η Αναγέννηση η δική τους είναι κάτι πολύ διαφορετικό απ΄αυτό που θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει εμείς, εάν δε μας σταματούσε η τουρκοκρατία. Το βλέπουμε αυτό στην ταπεινή κλίμακα, τη μόνη άλλωστε όπου μπορούσαμε ακόμη να εκδηλωνόμαστε. Από την άποψη ότι μιά εσωτερική αυλή νησιώτικου σπιτιού – κατά την ταπεινή μου γνώμη – ή ένας περίβολος Μοναστηριού είναι – σαν αντίληψη εννοώ - πολύ πιό κοντά στο πνεύμα που έκανε τους Παρθενώνες και τις Θεομήτορες, παρά όλες οι κολώνες και οι μετώπες των ευρωπαϊκών ανακτόρων. Που σημαίνει ότι αν συνέχισε κάποιος την αισθαντικότητα την ελληνική και τη διατήρησε, είναι αποκλειστικά ο λαϊκός μας πολιτισμός. Μόνον που και αυτός στις ημέρες μας κινδυνεύει. Οι αστοί στην πλειοψηφία τους - βέβαια υπήρξαν και εξαιρέσεις - μιμήθηκαν τους ευρωπαίους. Δηλαδή την παραποιημένη αίσθηση της Ελληνικότητας. Και στη συνέχεια οι ανερχόμενοι από το λαό μιμήθηκαν τους αστούς.
Έτσι φτάσαμε σ' ένα σημείο που αναρωτιέται κανείς, σε τι πια μπορεί ωφελεί η απομόνωση, τι πάει να προστατέψει. Και με κίνδυνο να φανώ αντιφατικός, οδηγούμαι στο άλλο άκρο. Λέω μήπως είναι σοφρωνέστερον αντί να αντιταχτούμε στο ρου της ιστορίας, μήπως μία διαφορετική στρατηγική θα μας βοηθούσε να διακριθούμε από έναν άλλο δρόμο. Ο Ελληνισμός έδειξε ανέκαθεν μια καταπληκτική ικανότητα να αφομοιώνει, να προσαρμόζεται και να δραστηριοποιείται μέσα στα ξένα σύνολα. Εχομε μιά πλειάδα Ελλήνων που διακρίθηκαν την εποχή της διασποράς στα μεγάλα κέντρα του εξωτερικού και στην Ευρώπη και στην Ανατολή. Και πότε αυτά; Tην εποχή που η Ευρώπη ήταν στην ακμή της και τα κράτη ήταν ισχυρά και σκληρά. Πόσo μάλλον σήμερα, που όπως και να το κάνουμε, είναι γηρασμένα, είναι εξασθενημένα και θα έλεγα ότι έχουν ανάγκη από το σφρίγος νεότερων λαών. Αυτό με κάνει λοιπόν να κατασιγάζω μέσα μου τον αισθηματία Έλληνα που κρύβω και να σκέπτομαι ότι ίσως είναι πιό σωστό να μη φοβηθούμε την σύγκριση και την άμιλα αλλά να προχωρήσουμε, φυσικά πάντοτε με την προοπτική να διακριθούμε στην ποιότητα, που σημαίνει στο πνεύμα.
Γι' αυτό επιμένω πολύ στο θέμα της Παιδείας. Χρειαζόμαστε Παιδεία σοβαρή, βαθειά, όχι αυτή την τεχνική που ξιπάζει στις ημέρες μας, γιατί μόνον μ' αυτή θα μπορέσουμε να διακριθουμε και να πορευτούμε σ ένα καινούργιο δρόμο, αλλά και να διατηρήσουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της φυσιογνωμίας μας"! (από την εκπομπή της ΕΡΤ "Εδώ γεννήθηκε η Ευρώπη", παραγωγής Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη)
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου